Caroline Raat

In het televisieprogramma Nieuwsuur van 13 januari 2022 prijst de voorzitter van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State de heer Van Ettekoven, als een vader die zijn kleuter prijst voor het opbiechten van het pikken van een snoepje, dat hij trots is op de zelfreflectie van zijn club. Niet zo gek als je, zo stond eerder in de top story, eveneens als een kleuter door al je ooms en tantes werd gecomplimenteerd voor je excuses. Zo werkt zelfreflectie niet; dit is reflectie zonder zelf: naar buiten, niet naar binnen; het is dus geen introspectie. Die doe je in stilte, zonder holle frasen en zonder ‘kijk-ons-eens-goed-bezig-zijn-gedrag’. Zonder rapporten. Introspectie is moeilijk, want dan moet je erkennen dat je ook een institutionele bias hebt, zoals de advocaten in de aflevering van Nieuwsuur melden. Niet alleen omdat de overheid grotere zakken en duurdere advocaten heeft. Niet alleen, of niet zozeer om de dubbelfunctie van Adviesorgaan van de wetgever en bestuursrechter (daartussen zit een Chinese Muur die best goed werkt); het gaat om de samenstelling en werkwijze van de Afdeling Bestuursrechtspraak: het karakter, de cultuur. In dit artikel leg ik uit dat rechters kritischer moeten kijken naar de objectiviteit en integriteit van overheidsbesluiten.
Lees meer…

Ja heren, vanaf vandaag, 1 januari 2022 is het zover. Eind  september stemde de Eerste Kamer in met het wetsvoorstel van demissionair minister Dekker (Rechtsbescherming) en voormalig minister Van Engelshoven (Emancipatie). Volgens de Kamer is de wet nodig omdat de resultaten vanuit het bedrijfsleven voor meer diversiteit al jaren achter blijven. Deze nieuwe wet bevat twee maatregelen om diversiteit in de top van het bedrijfsleven te bevorderen. Ten eerste regelt een ingroeiquotum dat ten minste één derde deel van de Raad van Commissarissen van beursgenoteerde bedrijven moet bestaan uit mannen en tenminste één derde deel uit vrouwen. Het ingroeiquotum gaat gelden voor nieuwe benoemingen van commissarissen. Daarnaast moeten grote naamloze en besloten vennootschappen verplicht passende en ambitieuze streefcijfers opstellen om de verhouding tussen het aantal mannen en vrouwen in de (sub)top van de onderneming evenwichtiger te maken. Komt bij dat ze jaarlijks moeten rapporteren over de voortgang.
Lees meer…

De Nederlandse overheid maakte onlangs bekend dat er meer voordeel te behalen is voor ondernemers die investeren in kringloopsluiting en CO2-besparing. Dat blijkt uit de zojuist gepubliceerde Milieulijst 2022. Op de Milieulijst staan duurzame innovatieve bedrijfsmiddelen waarin ondernemers kunnen investeren om met de regelingen Milieu-investeringsaftrek (MIA) en Willekeurige Afschrijving Milieu-investeringen (Vamil) belastingvoordeel te krijgen. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat past deze lijst jaarlijks aan na consultatie met de markt.
Lees meer…

Compliance & Risk Management en corporate governance is onmisbaar in tijden van grote integriteitsvraagstukken binnen een breed scala aan organisaties. Daarom spreken Prof. Dr. Peter Diekman RA en Dina-Perla Portnaar er samen over in The Integrity Talks. De talks geven een theoretische en praktische impuls en inzicht in nieuwe ontwikkelingen op het gebied van compliance & risk management.

Tijdens de talks komen diverse cases uit het publieke domein aan bod. Potentiële mensen voor wie de talks geschikt zijn: bestuurders, commissarissen, controllers, financieel managers, compliance officers, interne legal counsels, internal auditors, fiscalisten, communicatiespecialisten, externe toezichthouders, advocaten, juridisch adviseurs, externe accountants en diverse soorten consultants. Lees meer…

Caroline Raat

Op 17 december 2019 trad de Europese Klokkenluidersrichtlijn in werking. Daarin stond een overgangsperiode van twee jaar waarbinnen de lidstaten de richtlijn hadden moeten omgezet naar nationaal recht. Die termijn is in Nederland niet gehaald. Het gevolg ervan is dat er verschil van inzicht bestaat over welk recht er nu geldt. Volgens deskundigen op het gebied van (Europees) recht, gelden Europese richtlijnen (rechtstreeks of via richtlijnconforme uitleg) in de publieke en private sector. Dat betekent dat bijvoorbeeld de grotere bescherming van melders, of die nu voor de overheid, bedrijfsleven of andersoortige werkgevers werken, voor EU-inbreuken vanaf 17 december 2021 ingaat.
Lees meer…

Else Bos van de Nederlandsche Bank (DNB) riep vorige week pensioenfondsen op die nog niet zijn begonnen met de voorbereiding op de transitie naar het nieuwe pensioenstelsel dat nu alsnog te doen: “Begin nu al. Wacht niet tot de wetgeving klaar is. Daarvoor zijn de tijdslijnen te krap en is de uitdaging te groot. Zorg dat u de regie voert.” Daarnaast ging ze in op de wijze waarop DNB momenteel haar toezicht op de transitie voorbereidt, waaronder het toezicht op de overbruggingsplannen, de risicohouding en de kwaliteit en de zorgvuldigheid van de besluitvorming. Tot slot benadrukte ze bij het Pensioen Pro jaarcongres het belang van constante dialoog om de complexe transitie-operatie tot een goed einde te brengen. Als de Tweede en Eerste Kamer hebben ingestemd met de Wet Toekomst Pensioenen wordt de komende jaren een groot deel van ruim 1700 miljard euro aan pensioenvermogen naar het nieuwe stelsel overgezet. Dat is een hele klus. En die moet op een tijdige, veilige en beheerste manier plaatsvinden.
Lees meer…

De Autoriteit Financiële Markten, afgekort AFM, is overwegend positief over het inzicht dat het Intern Kwaliteits Onderzoek (IKO) bij de OOB accountantsorganisaties geeft in de kwaliteit van hun wettelijke controles. Dat blijkt uit onderzoek waarbij de AFM ook keek naar hoe deze organisaties hun IKO opzetten en uitvoeren. OOB accountantsorganisaties achteraf de kwaliteit van een klein deel van hun wettelijke controles. Elke externe accountant wordt minstens eens in de 3 jaar geselecteerd. De uitvoering en de bevindingen geven een impuls voor de lerende organisatie. De OOB accountantsorganisaties bestempelden van 2018 tot en met 2020 aan de hand van hun IKO’s ongeveer driekwart van hun wettelijke controles als ‘toereikend’. De AFM legde het IKO van de betreffende accountantsorganisaties naast haar eigen onderzoek  “Grip op kwaliteit” naar de kwaliteit van 18 wettelijke controles. AFM bestuurder Hanzo van Beusekom legt het ook haarfijn uit in de video. Lees meer…

Het grote aantal brievenbusfirma’s is nadelig voor Nederland. Dat is de belangrijkste conclusie van de Commissie Doorstroomvennootschappen, onder leiding van de heer Ter Haar, die onlangs haar eindrapport presenteerde. Ze leveren de Nederlandse economie weinig op, benadelen ontwikkelingslanden onevenredig via verlies aan belastingopbrengsten voor met name ontwikkelingslanden en het fenomeen beschadigt de reputatie van Nederland. De commissie roept het kabinet op tot meer transparantie over zogenoemde doorstroomvennootschappen, het toezicht op de sector te versterken en dergelijke entiteiten meer te laten rapporteren over hun activiteiten. Die maatregelen maken Nederland minder aantrekkelijk voor brievenbusfirma’s en kunnen ervoor zorgen dat Nederland van een buitenbeentje verwordt tot een land met een normale positie ten aanzien van doorstroomvennootschappen. Lees meer…

Zoals bekend houdt De Nederlandsche Bank (DNB) toezicht op de naleving van de beroepseed in de financiële sector. In dat kader is onderzoek verricht bij banken, verzekeraars en betaalinstellingen, met als uitkomst dat de beroepseed weliswaar serieus genomen wordt, maar dat kan explicieter terugkomen na de eedaflegging. De toezichthouder heeft onderzoek gedaan naar hoe financiële instellingen omgaan met het afleggen en inbedden van de beroepseed. Er wordt veel aandacht aan besteden bij indiensttreding van medewerkers. Daarna komt de eed echter weinig expliciet terug. Wel doen instellingen er veel aan om de principes uit de eed in hun eigen cultuurinitiatieven te verweven, al gebeurt dat veelal impliciet. DNB gaat eind maart 2022 via een ronde tafel het gesprek aan met de sector over de resultaten van het onderzoek.
Lees meer…

Caroline Raat

In deze longread leg ik uit dat een grote groep wetenschappers, professionals en burgers die wel het goede voorbeeld heeft gegeven voor reflecties naar aanleiding van de Toeslagenaffaire. Diverse Kamerleden hebben al positief gereageerd, maar vanuit de rechtspraak blijft het nog stil. De uitnodigingsbrief staat op deze website, waarop met een infographic wordt uitgelegd wat er volgens beproefde methoden gedaan zou kunnen worden. De brief kan nog steeds via een petitie worden ondersteund. Dit blog is een samenvatting van de langere tekst, met als conclusie: we zien hoe in ‘reflectie’ wordt omgegaan met problemen: ze moeten niet worden opgelost, maar verdwijnen.
Lees meer…