Michel Klompmaker

Het is bijna onmogelijk. Integer handelen en tegelijkertijd oog houden voor belangenverstrengelingen en die tegengaan. Misschien moeten we meer kijken naar de persoon en hoe integer die op zichzelf is, gestaafd door de feiten. Want dat is wat echt telt, niet alleen bij politici, overheidsdienaren, CEO’s, maar ook bij de collectiviteit van het bestuur van een organisatie. Zo worden er vragen gesteld bij het gesprek dat Koningin Maxima onlangs had in Japan bij de G-20 top met de Saoedische kroonprins Mohammad bin Salman. De speciale VN rapporteur, Française Agnès Callamard (zie foto) liet zich kritisch uit over deze ontmoeting, die maar eens aantoont dat integer handelen met vertegenwoordigers van dit soort regimes niet gemakkelijk is. Maar niet alleen in de politieke arena met verre landen, ook in België en Nederland is er veel te doen op het gebied van integriteit en het tegengaan van belangenverstrengeling tot en met het niveau van de rechtspraak, maar daarover later meer. We gaan daar nader op in de komende tijd, maar we beginnen nu met een artikel over een grote Nederlandse financiële instelling. Op de website van Rabobank staan namelijk de officiële standpunten vermeld over integriteit en het tegengaan van belangenverstrengeling. De informatie zoals die daar vermeld staat is nogal theoretisch. Vandaar ons initiatief om een vijftal concrete vragen te versturen naar de afdeling communicatie van de bank. We waren (en zijn) immers benieuwd naar de praktische uitleg en toepassing hiervan binnen zo’n grote financiële instelling als de Rabobank. We kregen echter een beleefde e-mail terug met de mededeling dat ‘details hierover niet extern gedeeld worden’. Bent u nu benieuwd geworden naar die vijf vragen en wat het theoretische kader is?    

Lees meer…

Een verbod op betalingen met contant geld vanaf 3000 euro, inzet op afschaffing van het 500 euro biljet, het weren van ongebruikelijke klanten door banken en een Europese toezichthouder zijn onder meer nodig om het criminelen moeilijker te maken ons financiële stelsel te gebruiken voor witwassen. Deze en meer voorstellen staan in het gezamenlijke plan ‘aanpak witwassen’ dat minister Hoekstra van Financiën en minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid vandaag naar de Tweede Kamer hebben gestuurd. In Nederland wordt jaarlijks naar schatting 16 miljard euro witgewassen. Het gaat hierbij hoofdzakelijk om opbrengsten uit drugscriminaliteit en fraude, die naar schatting voor meer dan de helft uit het buitenland komen. Bij de aanpak van witwassen zijn banken de afgelopen jaren een aantal keer ernstig tekortgeschoten.
Lees meer…

De Hoge Raad heeft gisteren, 28 juni 2019 uitspraak gedaan over de mogelijkheden van een beroep op dwaling bij renteswaps. Een renteswap is een overeenkomst waarbij de bank aan de cliënt een variabele rente betaalt, en de bank van de cliënt een vaste rente terugkrijgt. Kort samengevat houdt de uitspraak het volgende in. Een ondernemer die van zijn bank onvoldoende informatie heeft gekregen bij het afsluiten van een renteswap, kan zich beroepen op vernietiging van die overeenkomst wegens een onjuiste voorstelling van zaken. Daarvoor is niet nodig dat hij nadeel heeft geleden door de omstandigheid waarover hij een onjuiste voorstelling van zaken had. De renteswap moet als gevolg van de vernietiging in beginsel helemaal ongedaan worden gemaakt. Als hierdoor onevenwichtige resultaten zouden ontstaan, kan de rechter de gevolgen van de vernietiging echter beperken. Dat is de essentie van de antwoorden van de Hoge Raad op prejudiciële vragen van de rechtbank Amsterdam. Zoals bekend heeft Pieter Lakeman in zijn “Banken & falende toezichthouders” de nodige vraagtekens gezet bij de rol van de toezichthouders. “De verkoop van volstrekt inferieure renteswaps heeft het midden- en kleinbedrijf in Nederland ruim 14 miljard euro schade berokkend”,  aldus de auteur van het boek. Lees meer…

Een schilderij of een ander kunstwerk online kopen? Het gebeurt steeds wereldwijd. In 2018 groeide de verkoop van kunst via het internet met bijna 10 procent tot een wereldwijde omzet van in totaal 4,11 miljard euro. Dat is opmerkelijk, want de schrik om een kat in een zak te kopen of om geconfronteerd te worden met hackers is nog steeds aanwezig. Deze en andere conclusies staan in het ‘Online Art Trade Report 2019’, één van de belangrijkste jaarrapporten binnen de kunstsector, van de gespecialiseerde verzekeraar Hiscox. Sociale media spelen steeds vaker een rol bij de verkoop van kunst. Sterker nog, ongeveer eenderde van de kopers stelt dat sociale media hun besluitvorming beïnvloed heeft bij de aankoop van een kunstwerk.
Lees meer…

Michel Klompmaker

Hoogst opmerkelijk is de uitspraak te noemen van de hoogste bestuursrechter. De Autoriteit Financiële Markten (AFM) had namelijk hoger beroep ingesteld om meer duidelijkheid te krijgen over de interpretatie van de zorgplicht van accountantsorganisaties. De huidige wetgeving geeft geen ruimte om accountantsorganisaties juridisch aan te spreken bij ernstige fouten in de controle van een jaarrekening. Dat is nu het gevolg deze uitspraak, maar de AFM laat het er niet bij zitten en dringt er bij het ministerie van Financiën op aan om de wetgeving aan te passen. Is er sprake van een Pyrrusoverwinning van de Big4? EY en PwC hoeven de opgelegde boetes niet te betalen, maar is dit hele gedoe wel in het belang van de accountancysector ? Komt er niet een scheiding tussen de grotere kantoren en de individuele accountant die wèl voor het hekje van de tuchtrechter mag komen opdagen? Over deze en andere accountancy zaken spraken we met Antoinette Dijkhuizen (zie foto), naar eigen zeggen gepassioneerd accountant. Antoinette is een van de initiatiefnemers van het Accountancy Event op donderdag 4 juli aanstaande in Amsterdam, waar de interactie tussen het beroep van accountant en de maatschappij centraal staat. Aardig detail: op 7 maart 2019 schreef Antoinette een persoonlijke brief naar de minister van Financiën, Wopke Hoekstra, en deze zal ook behandeld worden op 4 juli aanstaande.   
Lees meer…

Johan de Kruijf

De vraag is of het wenselijk is dat winstnemingen op het grondbedrijf de gaten in de resultatenrekening van de gemeenten  dichten. Vanaf het Besluit Begroting en Verantwoording  2016 (BBV 2016) is een nieuwe methode voor winstneming bij de gemeentelijke grondexploitaties van kracht. In de praktijk komt de zogenaamde ‘percentage of completion’ methode er op neer dat zodra er winst in een grondexploitatie ontstaat, die winst naar rato van de voortgang van het project moet worden genomen. Daarmee sluit de boekhouding aan bij het realisatiebeginsel (Commissie BBV, 2018) dat mede leidend is in het baten-lastenstelsel. Ik laat de vraag of het realisatiebeginsel echt van toepassing zou moeten zijn op projecten met een doorlooptijd van 10 jaar maar even buiten beschouwing en concentreer me op de gevolgen voor de besluitvorming in de gemeenteraad. In het oude stelsel kwam winst in een grondexploitatie pas aan de orde wanneer het project nagenoeg was afgerond en er redelijke zekerheid was over het totale financiële resultaat van het project. Die winst kon dan dienen ter versterking van de algemene reserve van de gemeente of worden gebruikt om nieuwe activiteiten te financieren of bekostigen. Vanaf 2017 is vereist dat wanneer terreinen zijn verkocht en er na een inschatting van projectrisico’s een positief resultaat overblijft, de winst wordt ‘genomen’.  Lees meer…