De Europese Commissie heeft op 19 maart jongstleden een aanbeveling aangenomen om namaak, zowel offline als online, te bestrijden en de handhaving van intellectuele-eigendomsrechten te verbeteren. De aanbeveling, ook bekend als de EU-toolbox tegen namaak, heeft tot doel de samenwerking tussen rechthebbenden, dienstverleners en rechtshandhaving te bevorderen en tegelijkertijd praktijken en het gebruik van moderne instrumenten en technologieën aan te moedigen. Het bestaat uit strategische initiatieven ter bestrijding van namaak en ter versterking van de handhaving van intellectuele-eigendomsrechten, waarbij specifieke instrumenten worden vastgesteld om bedrijven veerkrachtiger te maken en beter in staat te stellen hun immateriële activa beter te beschermen, onder meer tegen cyberdiefstal.
De belangrijkste acties die de Commissie in haar aanbeveling voorstelt, zijn onder meer :
*Het aanwijzen van één enkel contactpunt voor kwesties in verband met de handhaving van intellectuele-eigendomsrechten en uitbreiding van het gebruik van bestaande instrumenten, zoals het IE-handhavingsportaal dat door het Bureau voor intellectuele eigendom van de EU (EUIPO) ter beschikking wordt gesteld.
*De ondertekenaars van het memorandum van overeenstemming over de verkoop van namaakgoederen op het internet aanmoedigen om de status van „betrouwbare flagger” te zoeken in het kader van de wet inzake digitale diensten, zodat zij voorrang krijgen bij het indienen van meldingen van illegale inhoud. Ondertekenaars en andere dienstverleners van tussenpersonen worden aangemoedigd om deel te nemen aan de modernisering van het memorandum van overeenstemming.
*Het aanpassen van procedures om nieuwe vervalsingspraktijken tegen te gaan, het aanpakken van kwesties als spiegelwebsites met dynamische rechterlijke bevelen, het optimaliseren van informatie-uitwisseling in gerechtelijke procedures en het waarborgen van een passende vergoeding voor schade, met inbegrip van zowel materiële als morele schade.
*Bevordering van het gebruik van alternatieve geschillenbeslechting voor alle geschillen over intellectuele eigendom, met een kosteneffectieve en efficiënte optie, met name voor grensoverschrijdende geschillen en het midden en kleinbedrijf.
*Herbeoordeling en eventueel verhoging van de maximumsancties voor ernstige strafbare feiten op het gebied van intellectuele eigendom.
*Markttoezichtautoriteiten in staat stellen namaak verder op te sporen en te bestrijden.
*Ontwikkelen van praktijken die gericht zijn op snellere, goedkopere en meer ecologische opslag en verwijdering van namaakproducten.
*IE-praktijken aanpassen aan AI en virtuele werelden, waarbij blockchain wordt gebruikt voor systemen voor de traceerbaarheid van de toeleveringsketen en voor de herkenning van inhoud om namaak en door piraterij verkregen goederen op te sporen.
*Integratie van IE-inhoud in de nationale opleidings- en onderwijsprogramma’s, met name voor rechtshandhavings- en bedrijfsstudies.
De instrumenten die de Commissie in haar aanbeveling voorstelt, met name voor het midden en kleinbedrijf zijn als volgt. In het kader van het speciale fonds, een initiatief van de Commissie dat door EUIPO ten uitvoer is gelegd, vergoedt een nieuwe dienst genaamd „IE-scanhandhavingsvoucher” de kosten die zijn gemaakt door kmo’s die initieel advies van deskundigen inwinnen over de wijze waarop zij hun rechten kunnen afdwingen in geval van een inbreuk op intellectuele-eigendomsrechten of hoe kan worden voorkomen dat inbreuk wordt gemaakt op de intellectuele eigendomsrechten van een ander bedrijf.
De Commissie zal een toolkit voor de preventie van cyberdiefstal ontwikkelen, met bewustmakingsmateriaal en opleidingen. Dit zal kliene en middelgrote bedrijven helpen cyberaanvallen, zoals hacking, op bedrijfsgeheimen te voorkomen of erop te reageren. Ook zal zij in nauwe samenwerking met de sector en de lidstaten een checklist ontwikkelen met richtsnoeren over hoe kmo’s AI kunnen gebruiken zonder hun immateriële activa in gevaar te brengen.
De Commissie zal samen met EUIPO nauwlettend toezien op de effecten en de uitvoering van deze aanbeveling. Op basis hiervan zal de Commissie de effecten van de aanbeveling binnen drie jaar na de vaststelling ervan beoordelen. De Commissie zal vervolgens beslissen of aanvullende maatregelen op EU-niveau nodig zijn, in het licht van de technologische ontwikkelingen en de resultaten van de lopende handhavingsstudie die de Commissie momenteel uitvoert. Bij de beoordeling zal ook worden gekeken naar de gevolgen die de uitvoering van de wet inzake digitale diensten en de aanbeveling inzake de bestrijding van online piraterij van sport- en andere live evenementen kan hebben gehad op de handhaving van intellectuele eigendomsrechten.
Achtergrond
De aanbeveling is een vervolg op het actieplan inzake intellectuele eigendom van 2020, waarin de Commissie zich ertoe heeft verbonden de handhaving van intellectuele-eigendomsrechten te verbeteren door de wet inzake digitale diensten vast te stellen en een toolbox tegen namaak op te zetten, die samen met deze aanbeveling zal worden aangenomen.
De vandaag gepubliceerde aanbeveling bouwt voort op de resultaten van een brede raadpleging die het EUIPO gedeeltelijk heeft gefaciliteerd via het EU-waarnemingscentrum voor inbreuken op intellectuele-eigendomsrechten, waaronder verschillende workshops voor belanghebbenden in 2021 en 2022, een verzoek om input, een rondetafelconferentie op hoog niveau georganiseerd door commissaris Thierry Breton in juni 2022 en vergaderingen van deskundigengroepen en de internationale top over de handhaving van intellectuele-eigendomsrechten in juni 2023.
Intellectuele eigendomsrechten spelen een belangrijke rol in de economie van de EU : activiteiten op het gebied van intellectuele eigendom maken bijna 50 % van het BBP van de EU uit en zorgen voor bijna 40 % van de werkgelegenheid. Helaas zijn namaak en piraterij een toenemende bron van zorg geworden, waardoor investeringen en innovatie voor EU-bedrijven worden ondermijnd en risico’s voor consumenten en het milieu ontstaan. Kleinere bedrijven zijn bijzonder kwetsbaar in dit landschap en lopen veel meer kans om failliet te gaan als gevolg van IER-schendingen dan grotere ondernemingen.
Namaak is een kwestie die verder gaat dan luxe goederen en heeft gevolgen gehad voor producten die variëren van alledaagse goederen zoals voedsel, cosmetica en textiel tot essentiële reserveonderdelen voor windturbines, treinen en vliegtuigen. In 2019 vertegenwoordigden namaakproducten bijna 6 % van alle invoer in de EU, met een waarde van 119 miljard euro en een geschat verlies van 670.000 directe banen en 15 miljard euro aan gederfde belastinginkomsten.
Margrethe Vestager, uitvoerend vicevoorzitter voor een Europa dat klaar is voor het digitale tijdperk : “De strijd tegen namaak is van cruciaal belang voor het behoud van ons innovatieve landschap. De enige weg vooruit is dat de lidstaten op hetzelfde moment coördineren en samenwerken om dit te doen.”
