Gianni Cooreman

Economische en geopolitieke factoren maken het voor bedrijven steeds moeilijker om duurzaam en veerkrachtig te blijven. Ook de komende tien jaar zullen organisaties in elke sector rekening moeten houden met uitdagingen die hen op de proef stellen, zoals verwachtingen van klanten die constant veranderen, wijzigingen in de wetgeving, een tekort aan vaardigheden, en technologische disruptie. Wereldwijd gelooft 40% van de CEO’s dat hun bedrijf over tien jaar zelfs niet meer levensvatbaar zal zijn als het niet van koers verandert. Dat blijkt uit de jaarlijkse survey van PwC bij meer dan 4.000 CEO’s. Om de budgetten op korte termijn onder controle te houden en tegelijk ook open te blijven staan voor toekomstige groeimogelijkheden, roepen CEO’s hun Chief Financial Officers (CFO’s) steeds meer op om na te denken over de rol die ze spelen, zowel binnen de organisatie als voor klanten.
Lees meer…

Donald van Deventer

Staan we aan de vooravond van een nieuwe bankencrisis? In maart 2023 ging de Silicon Valley Bank in Californië over de kop. Stijgende rentevoeten hadden de herfinanciering van bestaande leningen te duur en lastig gemaakt. De Amerikaanse overheid greep snel in om de economie te beschermen, maar de financiële instellingen kunnen en mogen de alarmerende signalen niet negeren. Daarom moet asset liability management de komende maanden een hoofdrol krijgen. Lees meer…

Vorige week kwam de Europese Commissie met een voorstel voor een alomvattende reeks maatregelen om de toegang van de EU tot een betrouwbare, gediversifieerde, betaalbare en duurzame aanvoer van kritieke grondstoffen te waarborgen. Kritieke grondstoffen zijn onmisbaar voor een breed scala aan strategische sectoren. Hoewel de vraag naar kritieke grondstoffen naar verwachting drastisch zal toenemen, is Europa hiervoor sterk afhankelijk van invoer, vaak van leveranciers in derde landen die vrijwel een monopolie hebben. De EU moet de risico’s voor toeleveringsketens in verband met dergelijke strategische afhankelijkheden beperken om haar economische veerkracht te vergroten, zoals blijkt uit tekorten in de nasleep van COVID-19 en de energiecrisis na de Russische invasie van Oekraïne. Dit kan de inspanningen van de EU om haar klimaat- en digitale doelstellingen te verwezenlijken in gevaar brengen. Lees meer…

Hans Timmerman

De koers van bitcoin stijgt flink door de bancaire onrust van afgelopen maanden. Beleggers zoeken veilige havens voor onzekerheid bij banken, zoals Credit Suisse, die aandelenkoers zag verdampen en door UBS moest worden gered. De Amerikaanse overheid redde banken als SVB, Signature en First Republic als ‘lender of last resort’. Maar de overheid zal ‘slechts’ een paar procent van alle banken kunnen redden, gezien de gigantische bankschulden. Gegroeid door te veel geld tegen een te lage rente uit te lenen. Een angstig gegeven en zoals Ken Griffin, CEO van Citadel afgelopen week zei: “US capitalism is breaking down before our eyes”. Lopen we echt tegen het einde van het kapitalisme? Kern van het kapitalisme is groei. Maar we zijn volledig geglobaliseerd en zelfs aan het deglobaliseren. We wisten dat nul rentes, negatieve rentes en ‘quantitative easing’ tot geldgeneratie leidde. Dat onbeperkt geld drukken onvermijdelijk tot inflatie zou leiden. En die combinatie een explosieve lading krijgt als banken niet meer aan hun verplichtingen kunnen voldoen. Obligaties als bank reserve dalen snel in waarde, als hogere rentes nodig zijn om inflatie te beteugelen. Echter de rente laag houden, stuwt de inflatie nog verder op. De door velen voorspelde, groeiende spagaat in onze monetaire wereld lijkt onhoudbaar geworden. Lees meer…

Hans Timmerman

Het lijkt of doemdenken de afgelopen tijd in de mode is geraakt. De één wil de ander overtreffen in hoe slecht het met de wereld af gaat lopen. We leven sinds corona in een wereld die er minder vredig en hoopvol uitziet dan daarvoor. Maar we scoren als West-Europa nog steeds hoog als het om gezondheid en welzijn gaat: belangrijke zaken in een mensenleven. Wereldwijd gaat het ook best goed: volgens de World Bank is het aantal arme mensen ook de afgelopen 10 jaar nog flink gedaald. En het aandeel in sociale uitgaven stijgt ook overal. Er wordt zelfs voorspeld dat binnen twee jaar onze fossiele brandstofuitstoot wereldwijd zijn top bereikt. Dan wacht ons toch eigenlijk een heel mooie toekomst . . . ? Onze wereld is sinds 600 miljoen jaar bevolkt met wat we dieren noemen, omdat toen het zuurstofgehalte hoog genoeg werd om te ademen. Dat is dus de laatste 15% van de periode dat de aarde bestaat, zo’n 4,5 miljard jaar. Als mens kwamen we pas 300.000 jaar geleden kijken, minder dan honderdsten van een promille van die leeftijd. Dus de aarde kan prima bestaan zonder de mens, dat heeft ze uitputtend bewezen. Maar wat ook zeker is dat de mens niet kan bestaan zonder die aarde. Dus we moeten eerder bang zijn voor het einde van de mens dan de wereld. Lees meer…

Hans Timmerman

Beëdigen is het bekrachtigen van een functie door de afname van een eed of belofte. Hiermee is de persoon zich nadrukkelijk bewust van een bijzondere positie in de samenleving. We kennen de eed voor volksvertegenwoordigers en bestuurders. Maar ook de beroepseed voor notarissen, accountants of artsen (Hippocrates). Een plechtige verklaring dat men iets zal doen (of laten) of (niet) gedaan heeft. Op deze wijze kunnen we als maatschappij bepaalde beroepen1) en functies waarborgen geven. Ook voor archivarissen geldt een beëdiging: als vertrouwenspersoon en auditor de echtheid van documenten en geschriften vaststellen. Digitale auditing staat voor het gebruik van ICT bij accountantscontrole. Zowel het auditen mét ICT als het auditen van die ICT zélf. ICT is nog steeds een hulpmiddel om de kwaliteit en snelheid van auditen te vergroten op basis van elektronisch ontsloten data. Door de groeiende vastlegging van digitale data is digitaal auditen feitelijk een ‘sine qua non’ geworden: de mens kan die hoeveelheid data niet meer overzien en handmatig controleren. De IT-audit wordt digitaal uitgevoerd: het beoordelen van én de automatisering van de organisatie én de organisatie van de automatisering.

Lees meer…

Volgens Emeritus Professor of Financial Economics Tilburg University, Sylvester Eijffinger is de nieuwe pensioenwet onnodig, onwenselijk en onrechtmatig. In de ‘position paper’, die hij geschreven heeft in het kader van de Deskundigenbijeenkomst Wet Toekomst Pensioenen, afgekort WTP, doet hij de aanbeveling om af te zien van het nieuwe stelsel. De WTP is onnodig vanwege de stijging van de kapitaalmarktrente in de eurozone en dus ook in Nederland. De kapitaalmarktrente in de eurozone is door de Europese Centrale Bank (ECB) sinds de financiële crisis in 2008/2009, en als gevolg daarvan de eurocrisis vanaf de “whatever-it-takes” uitspraak, door de ECB in grote mate gemanipuleerd met de opkoopprogramma’s (APP en PEPP) en lange termijn kredietfaciliteiten (LTRO), zodanig dat er geen sprake was van ‘marktrentevorming’ op de Europese en dus Nederlandse kapitaalmarkt. Het kapitaaldekkingsstelsel is door een kunstmatige rekenrente (‘ultimate forward rate’) binnen het Financieel Toetsingskader (FTK) sterk ondergraven. Dat heeft niet alleen geresulteerd in grote vermogensverliezen bij de pensioenfondsen, maar ook tot hoge pensioenverplichtingen en een lage dekkingsgraad bij alle fondsen. Inmiddels is de kapitaalmarktrente door de hoge inflatie(verwachtingen) sterk gestegen en is een fundamentele herziening van het Nederlandse pensioenstelsel (WTP) onnodig, aldus Eijffinger.
Lees meer…

Geert Haisma

Verleden maand (januari) heeft het World Economic Forum de nieuwe Global Risk lijst 2023 gepubliceerd. Elk jaar zijn er mutaties in deze risicolijst, maar dit jaar valt op dat er hele grote wijzigingen zijn en dat ‘oude’ risico’s uit het verleden terug zijn van weggeweest. Zoals een nucleaire dreiging die sinds de koude oorlog niet meer zo groot is geweest. Het nummer 1 risico van verleden jaar, infectieziekten, komt helemaal niet meer voor in de top 10. Concentratie van macht bij grote bedrijven stond verleden jaar nog in de top 5, maar is vervangen door geo-economische macht van landen. Opmerkelijk is ook dat terroristische aanvallen niet meer in de top 10 staan. Het risico van cybercrime blijft redelijk gelijk in de top 10. Met stip op 1 ‘Cost of living crisis’. Waar we ons verleden jaar nog druk maakten om digitale ongelijkheid, de kloof tussen digitaal vaardige en minder vaardige mensen, maken we ons dit jaar vooral zorgen of we überhaupt de rekeningen nog wel kunnen betalen. De ‘cost of living crisis’ is met stip op nummer 1 binnengekomen en geeft een wereldwijde tendens aan van een krimpende middenklasse en groeiende groep aan de onderkant van de maatschappij. Dit risico hangt sterk samen met ‘Erosie van sociale cohesie en sociale polarisatie’ en met de ‘Failure to mitigate climate change’. Voor grote groepen mensen die amper de rekeningen kunnen betalen zal het lastig, zo niet onmogelijk worden een bijdrage te leveren aan investeren in verduurzaming. 
Lees meer…

Deze week worden door de centrale banken en de ECB nieuwe cijfers gepubliceerd op het gebied van duurzaamheid van de financiële sector. Waarom eigenlijk? En wat wordt er dan precies gemeten? De Nederlandsche Bank, afgekort DNB heeft het een en ander op een rijtje gezet. Dat klimaatverandering relevant is voor de financiële sector is duidelijk. De klimaatverandering raakt de gehele samenleving, dus ook de financiële sector. Meer en meer wordt er gekeken naar de financiële sector om bij te dragen aan de financiering van de energietransitie. Om deze ontwikkelingen goed te kunnen volgen, hebben we veel meer data nodig. Statistici van de centrale banken in het Eurogebied hebben samen met de Europese Centrale Bank (ECB) de afgelopen tijd hard gewerkt om duurzaamheidsdata op te leveren. DNB heeft hier een actieve rol in vervuld, met een team statistici en divisiedirecteur Statistiek, Fabienne Fortanier, (zie bovenstaande foto) als co-voorzitter van de ECB Expert Group over klimaatverandering en statistieken.
Lees meer…

Gisteren, op 19 januari jongstleden is door de Europese Commissie, de EU-lidstaten en 26 partnerlanden de Coalitie van ministers van Handel over klimaat gelanceerd. Dit is het eerste mondiale forum op ministerieel niveau over handel, klimaat en duurzame ontwikkeling. De Coalitie zal wereldwijde actie stimuleren ter bevordering van een handelsbeleid dat de klimaatverandering kan helpen aanpakken door middel van lokale en mondiale initiatieven. De Coalitie streeft ernaar partnerschappen tot stand te brengen tussen handels- en klimaatgemeenschappen om na te gaan hoe het handelsbeleid kan bijdragen tot de aanpak van de klimaatverandering. Zij zal handel en investeringen bevorderen in goederen, diensten en technologieën die bijdragen tot de beperking van en de aanpassing aan de klimaatverandering. Lees meer…