Discriminatie bij banken en betaaldiensten is niet altijd zichtbaar, maar kan grote gevolgen hebben. Denk aan klanten die extra streng gecontroleerd worden vanwege hun afkomst of zakelijke contacten in bepaalde landen. De Nederlandsche Bank (DNB) onderzocht opnieuw hoe financiële instellingen hiermee omgaan. De conclusie: er is vooruitgang geboekt, maar de aanpak van indirecte discriminatie blijft lastig.
Uit het eerdere DNB-onderzoek in 2024 bleek al dat banken hun aanpak tegen discriminatie moesten versterken. In het nieuwe rapport constateert DNB dat er forse verbeteringen zijn doorgevoerd. Zo investeren banken in betere communicatie met klanten, trainen zij medewerkers en hebben zij hun beleid en risicoanalyses aangescherpt. Ook is binnen banken meer eigenaarschap ontstaan rond het thema discriminatie.
Toch benadrukt DNB dat indirecte discriminatie – waarbij ogenschijnlijk neutrale regels toch bepaalde groepen nadelig treffen – bijzonder lastig blijft om aan te pakken. Dit kan bijvoorbeeld spelen bij sanctiewetgeving, die personen of ondernemers met zakelijke of privébanden in bepaalde landen zwaarder raakt.
Betaaldienstverleners onder toezicht
Dit jaar keek DNB niet alleen naar banken, maar voor het eerst ook naar betaaldienstverleners. Ook daar ziet de toezichthouder positieve ontwikkelingen, gecombineerd met punten die verdere verbetering nodig hebben. Beide sectoren krijgen individuele terugkoppeling van hun resultaten.
Banken: bevestiging en stimulans om door te gaan
De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) reageerde positief op de uitkomsten. Volgens NVB-voorzitter Medy van der Laan is de voortgang die DNB signaleert een belangrijke bevestiging dat de ingezette verbeteracties effect hebben. Banken zien de bevindingen als een stimulans om hun aanpak door te zetten en prioriteit te blijven geven aan het tegengaan van discriminatie.
Wel benadrukt de sector dat aandacht nodig blijft voor de manier waarop wet- en regelgeving indirecte discriminatie kan veroorzaken. De banken roepen beleidsmakers en politici op dit nadrukkelijker te betrekken bij de uitwerking van nieuwe regels.
Volgende stap: heldere uitgangspunten in 2026
Banken kondigen aan te werken aan gezamenlijke uitgangspunten om discriminatie systematisch te voorkomen bij de toepassing van de Wwft en de Sw. Het doel is deze afspraken in het eerste kwartaal van 2026 vast te stellen. Daarmee wil de sector bijdragen aan meer transparantie en een inclusieve financiële sector.
