Bij de Belastingdienst zijn bijna twintigduizend mensen elke dag in de weer met vervulling van een cruciale publieke taak. Het wordt hen niet echt gemakkelijk gemaakt. Zembla schetst in de op 1 februari 2017 uitgezonden reportage een ontluisterend beeld van ontoereikende beveiliging bij de verzameling van ‘big data’ in de strijd tegen belastingfraude. De afscherming van gevoelige gegevens van elf miljoen belastingbetalers en twee miljoen bedrijven is in het geding. Daarbij zijn ernstige twijfels gerezen over belangenverstrengeling, onrechtmatigheden bij externe aanbesteding van IT ondersteuning en het manipuleren van managementinformatie over de eigen successen in de strijd tegen belastingfraude. Signalen van hooggeplaatste managers en van externe onderzoeksbureaus over overtreding van de privacyregels bij een belangrijke afdeling van de Belastingdienst zijn stelselmatig door de ambtelijke top genegeerd. Hoe heeft het zover kunnen komen? Wat moet er gebeuren om de situatie ten goede te keren?  Lees meer…

Met de verkiezing door het Genootschap Onze Taal van ‘sjoemelsoftware’ als woord van het jaar 2015 kon het reputatieverlies van Volkswagen niet treffender worden geïllustreerd. ‘Dieselgate’ heeft intussen tot unieke records geleid. Zo is de reservering voor de afdoening van juridische claims in de Verenigde Staten en Europa opgelopen tot twintig miljard euro. Een ander record werd vorige week onthuld door het Duitse weekblad Der Spiegel en de Süddeutsche Zeitung; de onlangs vertrokken directeur Integrity & Legal Affairs, Christine Hohmann-Dennhardt, houdt twaalf miljoen euro over aan een dienstverband bij Volkswagen van slechts dertien maanden. Deze voormalig rechter aan het Bundesverfassungsgericht was begin vorig jaar aangetrokken om ‘Dieselgate’ in goede banen te leiden. De directie van het beursgenoteerde Volkswagen A.G. wilde een krachtig signaal geven aan aandeelhouders en overheid dat de grootste fraude ooit in Duitsland voortvarend werd aangepakt.  Lees meer…

Onkreukbaar, deugdzaam, oprecht, eerlijk, betrouwbaar, ethisch, ongeschonden… Je moet bijna een heilige zijn om aan deze standaard te voldoen. En toch komt het verwijt niet integer te zijn zo hard aan dat de kat direct in de gordijnen wordt gejaagd. ‘Niet integer’ zijn, daar wil niemand van beschuldigd worden. Dat is wel het laagste van het laagste. En we weten ook: ergens tussenin (‘een beetje integer’) bestaat niet. Het blijft moeilijk laveren met deze spagaat. Daar komen de gebruikte moeilijke termen bij. Wat is integriteit? Wat is compliance? Hoe dit in jip-en-janneketaal toegankelijk te maken in alle lagen van de organisatie als het vergeven is van Engels jargon? ‘Monitoring Committees’ zien toe op ‘paper trail’ en ‘good governance’ met de ‘counter vailing power’ van de ‘audit committee’. Geen wonder dat we zo vaak horen: ‘Maar waar staat dat nou voor: ‘com-pli-janse’?’. Lees meer…

Onlangs verscheen een bijzonder essay van de hand van de Europese Commissaris Frans Timmermans: ‘Broederschap, pleidooi voor verbondenheid’. (Uitgeverij Podium, december 2015). Timmermans zet uiteen waarom solidariteit, verbinding en vertrouwen zo belangrijk zijn en hoe dit in Europa te realiseren. “Er is veel misgegaan. We hebben te lang werkeloos toegekeken. Hoog tijd voor broederschap.”  Timmermans vat zijn betoog van 60 pagina’s meteen kernachtig samen met een verwijzing naar de Franse negentiende eeuwse staatsman, dichter en schrijver Victor Hugo.  “Vrijheid is een recht, gelijkheid is een feit en broederschap (of zoals wij nu zouden zeggen: solidariteit) is een plicht. Het zijn de drie treden naar het hoogste podium”.. Wat volgt is een helder betoog hoe broederschap moet helpen de actuele gevaren waarmee Europa wordt geconfronteerd (tweedeling, wantrouwen ten opzichte van gezagsdragers, angst voor een ongewisse toekomst, onverschilligheid en intolerantie) te beteugelen. Solidariteit als plicht en ook als blijk van beschaving van mensen van goede wil die in de positie zijn om wezenlijke verbinding aan te gaan in plaats van het eigenbelang voorop te stellen. Het pleidooi van Timmermans is, hoewel niet speciaal daarvoor geschreven, ook goed toepasbaar op corporate governance en daarmee op het huidige werk van de Monitoring Commissie Corporate Governance Code. Lees meer…

Hoe lang blijft de klokkenluider vooral een tragische figuur die persoonlijk nadeel ondervindt van het doen van een melding? Voor klokkenluiders in Nederland wordt dit jaar het jaar van de waarheid. Aan instroom van meldingen is geen gebrek. Het waren werknemers bij Nederlandse bedrijven en instellingen als Ordina, SBM Offshore, Theodoor Gilissen, Ballast Nedam, Imtech, NZA, diverse provinciebesturen, gemeentes en ziekenhuizen die misstanden aan het licht brachten. Lees meer…

‘Compliance officers vinden regelgeving doorgeschoten’ luidt de kop van een artikel vandaag in het Fd. De resultaten van een door Michael Page onder zo’n honderd compliance officers in Nederland gehouden enquête zijn vandaag bekend gemaakt. Dertien procent vindt de golf van regelgeving niet terecht en op termijn onhoudbaar. Vijfenzestig procent vindt dat regels in meerdere of mindere mate hun doel voorbij schieten. Het is zeer de vraag of de aanhoudende stroom van regels het werkelijke probleem vormt. We klagen toch ook niet over de grote hoeveelheid regels ter bescherming van het milieu, de veiligheid op het spoor of de gezondheid? Dat wordt ‘business as usual’ geïmplementeerd.  Lees meer…

In antwoord op een eind 2014 door De Nederlandsche Bank (DNB)  uitgevoerde risico-inventarisatie bij banken, verzekeraars, pensioeninstellingen, trustkantoren en betaalinstellingen, heeft DNB onlangs een ‘gebruikersgids’ uitgebracht over uitvoering door onder haar toezicht staande instellingen van een integrale integriteitrisicoanalyse. DNB acht de interne beoordeling door de instellingen zelf over de hele linie nog onvoldoende en beoogt met het uitbrengen van deze gebruikersgids hieraan een extra impuls te geven. Van deze gebruikersgids heeft DNB tevens een Engelse vertaling beschikbaar gesteld.  Lees meer…

Vorige week bracht het Financieele Dagblad prominent op de voorpagina: ‘Zakenbank Kempen & Co door steranalist betrokken bij schandaal’ (FD, 6 februari 2015). De betrokken analist, Teun Teeuwisse, werd onlangs door Kempen op non-actief gesteld wegens misbruik van geheime informatie, aldus het FD. Eerder had hij als senior analist bij de ABN Amro Bank landelijke bekendheid gekregen, nadat hij als eerste de problemen bij het beursgenoteerde installatiebedrijf Imtech had aangekaart. Hij weerstond de druk van Imtech dat, in alle toonaarden ontkende en de kwestie probeerde te bagatelliseren.   Lees meer…

Zoveel mensen zoveel meningen. Aan onafhankelijke denkers geen gebrek. De kranten staan vol met opvattingen over dieperliggende oorzaken van telkens opduikende ernstige integriteitsschendingen bij ondernemingen. En ook de politiek rijgt de onderzoeken en parlementaire enquêtes aaneen. Maar welke onafhankelijke doeners maken het verschil ? Lees meer…